Rafe Esquith က အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈအ႐ွိဆံုး၊ စိတ္ဝင္စားစရာအေကာင္းဆံုး ေက်ာင္းဆရာတစ္ဦးျဖစ္တယ္။ လူအမ်ားရဲ႕"လူဆိုး"လို႔ တင္စားခံထားရတဲ့ ကေလးငယ္ေတြကို ေလ့လာသင္ယူလိုစိတ္႐ွိသူ၊ လိမၼာယဥ္ေက်းသူျဖစ္ေအာင္ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္တဲ့ဆရာတစ္ဦးျဖစ္တယ္။ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဆုကို အႀကိမ္ႀကိမ္ရ႐ွိခဲ့သလို အဂၤလန္ဘုရင္မကခ်ီးျမႇင့္တဲ့ Member of the Order of the British Empireဆုကိုလည္း ရ႐ွိခဲ့သူျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ အေကာင္းဆံုးေက်ာင္းဆရာဆုကိုလည္း ရခဲ့သူျဖစ္တယ္။
အခုအခ်ိန္မွာ Rafe Esquithဟာ Hobart Boulevard Elementary School in Los Angeles ေက်ာင္းမွာ ငါးတန္းကေလးေတြကို ပညာသင္ၾကားေပးေနသူျဖစ္ပါတယ္။
၂ဝ၁၂ခုႏွစ္ မတ္လ၆ရက္နဲ႔ ၇ရက္ေန႔မွာ Rafe Esquithဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေပက်င္းတကၠသိုလ္မွာ ေဟာေျပာပဲြတစ္ခုျပဳလုပ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေဟာေျပာပဲြမွာ သူ႔ရဲ႕စာသင္ခန္းနံပါတ္ "၅၆"ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို အၿမိဳ႕ၿမိဳ႕အနယ္နယ္က တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာ၊ ေက်ာင္းဆရာအေယာက္ ၂ဝဝဝေက်ာ္ကို မွ်ေဝခဲ့ပါတယ္။
ေအာက္ကအခ်က္ေတြက ေက်ာင္းသားနဲ႔ဆရာတို႔ၾကားဆက္ဆံေရးကို တ႐ုတ္ဆရာကေမးၿပီး Rafe က ျပန္ေျဖထားတဲ့ အေမးအေျဖက႑ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာျပန္ မွ်ေဝလိုက္ပါတယ္။
(၁) တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ပညာေရးပညာ႐ွင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဆရာေတြကို "သြန္သင္ဆံုးမလို႔မရတဲ့ ေက်ာင္းသားဆိုတာ မ႐ွိဘူး။ အသင္အျပမေကာင္းတဲ့ဆရာပဲ ႐ွိတယ္"လို႔ သတိေပးပါတယ္။ ဒါဟာ တ႐ုတ္ဆရာေတြကို စိတ္ဖိစီးမႈေတာ္ေတာ္ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ခင္ဗ်ားအျမင္ကိုေျပာပါဦး။
Rafe း တခ်ဳိ႕ေက်ာင္းသားေတြက တကယ္ကိုသြန္သင္ဆံုးမလို႔ မရတာပါ။ ေက်ာင္းသားတိုင္း ေအာင္ျမင္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္မထင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕အလုပ္က အဲဒီေက်ာင္းသားကို ေအာင္ျမင္ႏိုင္တဲ့အခြင့္အေရးတစ္ခု ေပးတာပါပဲ။ ဆရာတစ္ေယာက္ရဲ႕အလုပ္က ေက်ာင္းသားကို တံခါးတစ္ခ်ပ္ဖြင့္ေပးတာပါ။ အဲဒီတံခါးေပါက္ထဲ ေက်ာင္းသားကိုယ္တိုင္ ေလွ်ာက္လွမ္းဝင္ေရာက္ရပါတယ္။ အဲဒီတံခါးေပါက္ထဲ သူတို႔ကို ကၽြန္ေတာ္အတင္းတြန္းမသြင္းပါဘူး။ သူတို႔ကို အတင္းဆဲြသြင္း၊ တြန္းသြင္းတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး... သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ေလွ်ာက္ဝင္တာမ်ဳိးျဖစ္ရပါတယ္။
(၂) အေမရိကန္ပညာေရးက မူႀကိဳကေန အထက္တန္းအထိ ႀကီးမားတဲ့ျပႆနာေတြ႐ွိေနတယ္၊ အရည္အခ်င္းမျပည့္တဲ့ဆရာတခ်ဳိ႕ ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ ရပ္တည္ေနေသးတယ္လို႔ တစ္ခ်ိန္က ခင္ဗ်ားေျပာခဲ့ဖူးတယ္။ ထက္ျမက္ထူးခၽြန္တဲ့ဆရာတစ္ဦးမွာ ဘယ္လိုအရည္အခ်င္းေတြက အေရးအႀကီးဆံုးလို႔ ခင္ဗ်ားထင္သလဲ။
Rafe း ေကာင္းမြန္တဲ့ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ဖို႔ ဆရာကိုယ္တိုင္ကလည္း ေကာင္းမြန္ေအာင္ေနထိုင္ရပါတယ္။ စိတ္တိုေဒါသထြက္ခ်ိန္မွာလည္း ခင္မင္ရင္းႏွီးပံုျပရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က အလုပ္ႀကိဳးစားသူတစ္ေယာက္ပါ။ ဘာသင္ရမယ္ဆိုၿပီး တရားေသသင္တာထက္ ကိုယ့္အမွားထဲကေန၊ ကိုယ့္အေတြ႔အႀကံဳထဲကေန ပိုေကာင္းေအာင္ ဘယ္လိုသင္ယူမယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္လုပ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြက ဆရာရဲ႕အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆိုေတြကို သတိထားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မထက္ျမက္တဲ့ဆရာက ေက်ာင္းသားေတြကိုေရာ၊ တျခားေက်ာင္းဆရာေတြကိုပါ မေကာင္းတဲ့အက်ဳိး သက္ေရာက္ေစပါတယ္။ ဆရာဆိုတာ ေက်ာင္းသားရဲ႕စံျပပဲျဖစ္ေနရပါမယ္။
(၃) တစ္ႏွစ္တာအခ်ိန္တိုတိုအတြင္းမွာ ခင္ဗ်ားသင္ခန္းစာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဖြင့္ခဲ့တယ္။ ႐ွိတ္စပီးယားျပဇာတ္၊ ေဘ့စ္ေဘာ၊ ႐ုပ္႐ွင္သင္ခန္းစာ၊ စီးပြားေရးသင္ခန္းစာ... ၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ခင္ဗ်ားေလ့လာေရးခရီး ထြက္ေသးတယ္။ ဒါေတာင္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ေက်ာင္းသားေတြက စာေမးပဲြအမွတ္စာရင္းေတြ အရမ္းေကာင္းၾကတယ္။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္အရမ္းအံ့ၾသမိတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ေအာင္ ခင္ဗ်ားဘယ္လိုလုပ္ႏိုင္ခဲ့တာလဲ။ ေက်ာင္းသားေတြအမွတ္စာရင္းေကာင္းဖို႔ ကၽြန္ေတာ္အခ်ိန္အမ်ားႀကီးသံုးရတယ္။ ခင္ဗ်ားနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ကြာဟာခ်က္က ဘာျဖစ္လို႔ ဒီေလာက္ကြားျခားေနသလဲ။
Rafe း ကၽြန္ေတာ့္ေက်ာင္းသားေတြ စာအရမ္းဖတ္ၾကတယ္။ စာေမးပဲြေျဖဖို႔အတြက္ သူတို႔စာဖတ္တာၾကမဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ေက်ာင္းသားေတြ သခ်ာၤဘာသာကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္ၾကတယ္။ စာေမးပဲြေမးခြန္းလႊာေတြက သူတို႔နဂိုသိတာထက္ ပိုလြယ္ေနတယ္လို႔ သူတို႔ထင္ၾကတယ္။ သူတို႔ အမွတ္ေကာင္းရတာက သူတို႔ဟာ စိတ္ေပါ့ပါးမႈ႐ွိလို႔ပါ။ သူတို႔ ဘယ္ေလာက္ထိ နားလည္တတ္ကၽြမ္းၿပီလည္းဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္စစ္ေမးတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကို ေကာင္းေကာင္းမေျဖရင္ ဘာရလဒ္ရမလဲ... အဲဒီရတဲ့ရလဒ္က မေျပာင္းဘူးဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္ေျပာျပတတ္တယ္။ မေျပာင္းဘူးဆိုတဲ့ရလဒ္က စာေမးပဲြမေျဖႏိုင္လည္း သူတို႔ငရဲေရာက္သြားမွာမဟုတ္ဘူး။ စာေမးပဲြမေျဖႏိုင္လည္း သူတို႔ေမေမက သူတို႔ကိုခ်စ္ၿမဲခ်စ္မွာပဲ၊ သူတို႔ကို ကၽြန္ေတာ္ခ်စ္ၿမဲခ်စ္မွာပဲ။
စာေမးပဲြအမွတ္စာရင္း ေကာင္းရမယ္ မေကာင္းရဘူးဆိုတာထက္ ကၽြန္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္တာက ဒီတစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြ ဘာဘဝကၽြမ္းက်င္မႈကို ရသြားသလဲဆိုတာကိုပါ။ ေက်ာင္းသားေတြက
စာေမးပဲြေျဖဖို႔ သင္ယူေလ့လာေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔က ဘဝအတြက္ အက်ဳိးအျမတ္႐ွိတဲ့ အသိပညာ၊ ဗဟုသုတကို ႐ွာေဖြသင္ယူေနတာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကို စိတ္လက္ေပါ့ပါးေစေလ သူတို႔ရဲ႕ရမွတ္က ေကာင္းေလပဲျဖစ္ပါတယ္။
(၄) ေလာကမွာ "ေက်ာင္းသားေကာင္း"နဲ႔ "ေက်ာင္းသားဆိုး"ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသားႏွစ္မ်ဳိးတည္႐ွိေနပါတယ္။ "ေက်ာင္းသားဆိုး"အေပၚ ကၽြန္ေတာ္ဘာမွမတတ္ႏိုင္
အၿမဲျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ဘာနည္းနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ သြန္သင္ဆံုးမလည္း သူတို႔က ကၽြန္ေတာ့္ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့ေစခဲ့တယ္။ ဒီလို ေက်ာင္းသားဆိုးနဲ႔ႀကံဳရင္ ခင္ဗ်ားဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ အႀကံဉာဏ္တခ်ဳိ႕ မွ်ေဝေပးႏိုင္မလား။
Rafe း ကၽြန္ေတာ့္အျမင္နဲ႔ ေက်ာင္းသားကို သံုးမ်ဳိးခဲြပါတယ္။ ကေလး၁၊ ကေလး၂၊ ကေလး၃ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ္သတ္မွတ္ပါတယ္။ ကေလး၁က ပါရမီ႐ွိသူ၊ ထက္ျမက္ထူးခၽြန္သူ၊ ေက်ာင္းတက္မပ်င္းသူ၊ ဆရာ့ကိုခ်စ္သူ၊ ဘက္ဂေရာင္းေကာင္းသူျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အတန္းထဲမွာ သူတို႔႐ွိတာကို ကၽြန္ေတာ္အရမ္းေပ်ာ္မိတယ္။ ကေလး၃က ေက်ာင္းတက္ပ်င္းသူ၊ စာေမးပဲြတိုင္းက်သူ၊ ဆရာ့ကို အလြန္မုန္းသူ၊ မိဘကလည္း ဆရာ့ကိုမုန္းသူေတြျဖစ္တယ္။ တကယ္လို႔ သူတို႔ကေလးကို သင္ဆဲဆိုမိရင္ သင့္ကိုသူတို႔သတ္လိမ့္မယ္ (ရယ္လွ်က္)။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆရာအမ်ားက သူတို႔ရဲ႕အခ်ိန္ကို ကေလး၁နဲ႔ ကေလး၃ေပၚမွာ ပုိသံုးၾကတယ္။ ကေလး၁က ထက္ျမက္ၿပီးတတ္လြယ္ေတာ့ သူတို႔အေပၚအခ်ိန္သိပ္ျဖဳန္းစရာမလိုဘဲ သူတို႔တတ္သြားၾကတယ္။ ကေလး၃အေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အခ်ိန္မေပးႏိုင္ရင္ သူတို႔က သင့္ဘဝကိုဖ်က္ဆီးသြားလိမ့္မယ္ (ရယ္လွ်က္)။ သင့္ကို ျပႆနာအမ်ဳိးမ်ဳိး သယ္ေဆာင္ေပးလာလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္အခ်ိန္ေတြကို သာမန္ကေလးေတြျဖစ္တဲ့ ကေလး၂ေပၚမွာပဲ ပိုသံုးျဖစ္တယ္။ သူတို႔က သာမန္တယ္၊ သခ်ာၤဘာသာမွာ အရမ္းထူးခၽြန္သူမဟုတ္ၾကသလို၊ စာစီစာကံုးမွာလည္း အေကာင္းဆံုးေရးႏိုင္သူေတြ မဟုတ္ၾကဘူး။ တျခားဘာသာမွာလည္း သာမန္ေလာက္ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က ျပႆနာမလုပ္ဘူး။ ဆရာေတြက သူတို႔အေပၚ သိပ္အားစိုက္ထုတ္စရာမလိုဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔အေပၚ ကၽြန္ေတာ္ပိုအားစိုက္ထုတ္တယ္။ သူတို႔ပိုေကာင္းေအာင္ ကၽြန္ေတာ္အားေပးတယ္။ ေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္ကို ကၽြန္ေတာ္ေတြ႔ရင္ "သမီးအသံက အရမ္းနားေထာင္လို႔ေကာင္းတယ္၊ ဆရာ့အတန္းမွာ သမီး႐ွိေနတာက ဆရာ့အတြက္ ကံေကာင္းျခင္းပဲ၊ သမီးရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ ဆရာေစာင့္မေနႏိုင္ေတာ့ဘူး"လို႔ သူတို႔ကို ကၽြန္ေတာ္ေျပာရင္ သူတို႔အရမ္းဝမ္းသာၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ကေလး၁ရဲ႕အျပဳအမူလို သူတို႔ေျပာင္းလဲၾကတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ ကေလး၃က ျပႆာနာကိုဖန္တီးခ်င္တဲ့အခါ ဆိုးေဖာ္ဆိုးဖက္ ႐ွာမေတြ႔ေတာ့ဘူး။ ကေလး၂နဲ႔ အတန္းကိုအက်ဳိးသက္ေရာက္ေစတဲ့အခါ ဒီအတန္းဟာ တိတ္ဆိတ္တဲ့၊ သင့္ျမတ္တဲ့၊ ေကာင္းမြန္တဲ့အတန္းျဖစ္သြားတယ္။ ကေလး၃ လိုမ်ဳိးေက်ာင္းသားက ဆရာဘာနည္းနဲ႔သြန္သင္ဆံုးမလည္း အက်ဳိးျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူး။ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတဲ့သင္ခန္းစာေတြကို ဆရာကဖန္တီးေပးၿပီး သူတို႔ရဲ႕စိတ္ဝင္စားစိတ္ကို ျမင့္ေပးမွ သူတို႔ကို ေျပာင္းလဲႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။
(၅) စာဖတ္ျခင္းရဲ႕အက်ဳိးကို ခင္ဗ်ားမၾကာခဏေျပာတယ္ေနာ္။ အခုေခတ္ေက်ာင္းသားေတြက အင္တာနက္ဂိမ္းကိုပဲ ႐ူးသြပ္ခံုမင္ေနၾကတယ္။ ၾကာေလ စာဖတ္တာကိုမႏွစ္သက္ေလ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီလို အခက္အခဲမ်ဳိးကို ခင္ဗ်ားႀကံဳဖူးလား၊ ခင္ဗ်ားဆိုရင္ ဘယ္လိုအေျဖ႐ွာမလဲ။
